Zwierciadło polskości XIX stulecia. „Gazeta Polska” w latach 1826-1907
Zwierciadło polskości XIX stulecia to książka, która przez pryzmat dziewiętnastowiecznej
„Gazety Polskiej” pozwala zgłębić fenomen istnienia naszego narodu w trudnej
rzeczywistości porozbiorowej, odsłaniając jego historię, kulturę, literaturę, sferę życia
społecznego, ekonomicznego i obyczajowego. W czasach bowiem, gdy Królestwo Polskie
tonęło w mrokach niewoli, wśród romantycznych zapaleńców dojrzała myśl o powołaniu do
życia takiego organu prasowego, który stanąłby na straży polskości i ideałów wolnościowych.
I tak w 1826 roku zrodziła się „Gazeta Polska”, która po wybuchu powstania listopadowego
odsłoniła wielki dramat naszego narodu, zagrzewając jednocześnie swych rodaków do walki
o niepodległość. Od początku swego istnienia była orędowniczką ojczystej literatury i sztuki,
na jej łamach publikowali najwięksi mistrzowie pióra – Mochnacki, Kraszewski, Sienkiewicz,
Prus, Orzeszkowa, Konopnicka, Reymont…, a ich utwory literackie, szkice, recenzje, listy z
podróży, felietony odżywają na nowo w niniejszej publikacji, współtworząc wielowymiarowy
obraz stulecia, przemawiający do czytelnika także setkami ilustracji wskrzeszających ducha
minionych czasów. W świetle książki „Gazeta Polska” jawi się jako zwierciadło XIX wieku, a
zarazem zwierciadło polskości, bo przez dziesiątki lat, od roku 1826 do 1907, współtworzyli
ją wszyscy ci, którzy nigdy nie przestali wierzyć w sens słów Stanisława Wyspiańskiego, że
„Polska to jest wielka rzecz”.
22ROZDZIAŁY
